Sakin Sabahlar için Günlük Rutinler
Ayurvedik yaklaşım ve somatik uygulamalarla sinir sistemini destekleyin
Ayurveda’ya göre mevsim geçişleri sadece doğada değil, bedende ve zihinde de belirgin değişimlere neden olur; birçok kişide zihinsel dağınıklık, huzursuzluk, uykusuzluk ve sindirim düzensizlikleri gibi belirtilerle kendini gösterir. Bunlar Ayurveda’ya göre bedende Vata dengesizliğinin belirtileridir.
Nasıl, sizde de var mı bu tür değişimler?
Şehirde yaşayan modern insanın yaşam tarzı –yoğun tempo, ekran maruziyeti, seyahatler, dengesiz uyku düzeni, öğün atlamak, aynı anda pek çok iş yapmak ve farklı görevlerle meşgul olmak– aslında Vata’yı doğal olarak artıran bir zemin yaratır. Yani bizim adına adına “modern insan” dediğimiz doğadan, döngülerden ve kendinden kopuk insanın yaşam tarzı zaten Vata’yı dengesizleştirmeye eğilimlidir. Üzerine bir de doğanın ritmindeki değişimlerin etkisi eklenince bu dengesizlik iyice belirginleşebilir.
Vata’yı Dengelemek = Sinir Sistemini Sakinleştirmek
Ayurveda’nın temel metinlerinden Charaka Samhita’ya göre yalnızca Vata dengesizliği 80 farklı hastalığın nedeni olabilir. Üstelik Vata, bedende hareketten sorumlu olduğu için, bir kez dengesizleştiğinde diğer doşaları da kolaylıkla etkileyebilir. ( Bu nedenle de doşaların kralı olarak bilinir)
Bu yüzden Vata’yı dengelemek ve daha sakin hissetmek için ilk olarak ne yapmalıyım sorusunun yanıtı Ayurveda’ya göre şöyledir; düzenli bir günlük rutin.
Aynı saatlerde uyumak, uyanmak, aynı saatlerde yemek yemek, belirli saatler arasında çalışmak, dinlenmek yani belirli rutinlere sahip olmak Vata’yı dengelemenin anahtarlarıdır.
Günlük yaşamın koşturmacasına başlamadan önce sabahları uygulanan küçük ama istikrarlı rutinlerse bedende sinir sisteminin işleyişinden de sorumlu olan Vata’yı dengeleyerek sinir sistemini de yatıştırır, içsel dengenin bulunmasını destekler.
Benim de sabah rutinlerimin bir parçası olan, Ayurvedik bilgelik ile somatik duyarlılığı bir araya getirerek hazırladığım önerilerimi paylaşıyorum.
Sabah Rutinleri: Sinir Sistemini Yatıştıran Uygulamalar
Gökyüzünü izlemek
Yeni başlayan günle birlikte gökyüzünü izlemek, dış çevreyle nazik bir temas kurmamıza yardımcı olur. Bulutların hareketi, ışığın değişimi ya da kuşların uçuşu gibi detaylara farkındalıkla yönelmek, sinir sistemine güven sinyalleri gönderir.
Ilık su içmek
Ağız ve dil temizliğinizi yaptıktan sonra ılık bir bardak limonlu su içmek sindirim ve boşaltım sistemini rahatlatır. Sabah ilk iş kahve içmek adrenal bezler için çok zorlayıcıdır, zaman içinde kabızlığa neden olur ve enerjik hissetmek için kahveye bağımlı oluruz. O nedenle kahve yerine ılık su içerek hem sinir sisteminizi, hem de bütünsel sağlığınızı koruyabilirsiniz.
Topraklanmak
Bilinçli bir şekilde ayak tabanlarının yerle temasını hissetmek, pelvik tabanla bağlantıya geçmek ve birkaç dakika boyunca bedensel ağırlığı hissetmek, hem sinir sistemini düzenler hem de hava elementinin baskın olduğu Vata’nın etkilerini yumuşatır. Ayaklarınızın yerle temasını hissedebilir, kalça ile daireler yapabilirsiniz. Zamanınız varsa doğa ile temas edebileceğiniz biri yerde yürüyüş yapmak tabi ki en güzeli olur.
Nazik hareket
Günün ilk saatlerinde bedeni zorlamak yerine, yumuşak ve içten gelen hareketlerle uyanmak önerilir. Özellikle omurgayı esneten, nefesle uyumlu, farkındalık temelli hareketler sinir sistemini gevşetir, içsel dengenin kurulmasına destek olur.
Nefes ve sesle düzenleme
Uzatılmış nefes verişleri, hafif titreşimli seslerle yapılan uygulamalar (örneğin mırıldanmak ya da sessizce mantra tekrarı) vagus sinirini aktive eder. Bu, sinir sisteminin "dinlenme ve sindirme" moduna davet ederek, sabah saatlerinde sakinliğe geçişi kolaylaştırır.
Güzel bir koku ile uyanmak
Sandal ağacı, lavanta ya da gül gibi yağlar, Vata’yı yatıştırıcı niteliklere sahiptir. Sabah burna yaklaştırılarak birkaç derin nefes eşliğinde koklanması, zihinsel dağınıklığı azaltabilir ve duyularla nazik bir temas sağlar. Doğal bir tütsü yakarak da aynı etkiyi yakalayabilirsiniz. Ben ardıç, sedir, günlük aromalı doğal tütsüleri çok topraklayıcı buluyorum.
Yazı yazmak
Zihin yoğun ve dağınık olduğunda, düşünceleri kâğıda aktarmak düzenleyici bir etki yaratır. "Şu anda içimde ne oluyor?" ya da "Bu sabah neye ihtiyacım var?" gibi basit sorularla başlamak, iç dünyaya temas etmeyi kolaylaştırır. Yazmak, hem sağaltıcı hem de merkezleyici bir etki yaratır. Çocukluğundan beri yazan biri olarak kalpten tavsiye ediyorum. 1 hafta her sabah içinizden gelenleri yazmayı deneyin, farkı hissedeceksiniz.
Müzik dinlemek
Günün ilk saatlerinde dinlenen sakin, yumuşak tınılar zihinsel alanı yavaşlatır. Ben o günkü ruh halime göre klasik müzik, enstrümantal melodiler ya da mantralar dinliyorum. Pek çok doğal şifa sisteminde olduğu gibi Ayurveda’da müziğin şifalandırıcı etkisi var, o nedenle müzik sizin de sinir sisteminizi dengede tutmanıza yardımcı olabilir.
Dua etmek ve meditasyon yapmak
Peki basitçe kalbimizden gelen bir dua, bir niyet de bize iyi gelmez mi sabahları? Bize yaşamın büyüklüğünü, kendi geçiciliğimizi hatırlatan, ihtiyaç duyduğumuz şeyler için destek istediğimiz, sahip olduklarımız için teşekkür ettiğimiz bir dua belki de gün boyu kalbimizde taşıdığımız ve bize güç veren bir hatırlatıcı olur. (Yazarken bile gücünü hissedebiliyorum, ya siz?)
Anahtar Kelime: Şefkat
Her sabah aynı olmayabiliriz. Bazen bedende direnç, bazen zihinde bulanıklık ya da dış koşullarda farklılıklar olabilir. Bu rutinler, kendimizi düzeltmek ya da bir şeye zorlamak için değil; daha çok anlamak, desteklemek ve nazikçe eşlik etmek için. Bunu anımsayalım.
Ayurveda insanın doğayla birlikte sürekli değişen halini kabul eder. Dolayısıyla bu önerileri de kurallar değil; içsel deneyimi dinleyerek dönüştürülebilecek davetler olarak kabul edelim. Merkezimize yaklaşmak için her sabah küçük bir adım atmak yeterli olabilir. Zamanla kendimize has bir rutinimiz oluşacaktır. Kim bilir belki sizin de rutinleriniz vardır bile? Varsa yorumlarda paylaşır mısınız?
Bireysel Ayurvedik Yaşam Danışmanlığı
Her bedenin ve her zihnin ritmi farklıdır. Ayurveda, bu farklılığı anlamaya ve ona uygun denge yolları bulmaya odaklanan bütünsel bir sistem sunar.
Danışmanlık sürecinde kişinin doğasına (doşa yapısına), mevsimsel etkilerine, beslenme ve yaşam alışkanlıklarına bütünsel bir bakış açısıyla yaklaşılır. Uykusuzluk, sindirim sorunları, doşa dengesizlikleri, menstruasyon sorunları gibi konularda kişiye özel bir harita oluşturulur.
Ben de tek seans ve 4 görüşmelik program olmak üzere iki farklı Ayurvedik Yaşam Danışmanlığı hizmeti sunuyorum. Detaylı bilgi için web sitemi ziyaret edebilirsiniz.
Umarım paylaştığım bilgiler faydanıza olur.
Sevgilerimle
Müge
Not: Günlük Yaşamda Kaygı ve Stres Yönetimi Kitapçığı da pek çok kişinin faydalı bulduğu bilgiler ve uygulamalar içeriyor. Tamamen kendi deneyimimden yola çıkarak hazırlandığı için olsa gerek :) İnceleyebilirsiniz.